Ponad 36 % mniej wykonanych kolonoskopii w 2020 roku. Onkolodzy alarmują: będą konsekwencje!

Fundacja My Pacjenci pozyskała dane z NFZ,[1] które wskazują, że liczba wykonanych kolonoskopii
w analogicznych okresach roku 2019 i 2020 zmniejszyła się aż o 36 %. Wykonano o 60 % mniej średnich i endoskopowych zabiegów przewodu pokarmowego w warunkach szpitalnych.

Pandemia spowodowała spadek dostępności do diagnostyki i leczenia pacjentów z rakiem jelita grubego. Istnieje ryzyko, że diagnozy nowych przypadków tego raka będą opóźnione i więcej pacjentów zostanie zdiagnozowanych w późniejszym stadium choroby.

Rak jelita grubego jest drugim najczęściej występującym nowotworem wśród kobiet (po raku płuca) oraz trzecim u mężczyzn (po raku prostaty i po raku płuca). Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego wzrasta z wiekiem. Liczba nowych zachorowań na raka jelita grubego w Polsce wynosi około 19 tys. rocznie.

Kolonoskopię można wykonać w pandemii, pacjenci nie zawsze o tym wiedzą.

 Z informacji z różnych regionów kraju wynika, że kolonoskopie są dostępne i można je wykonywać, więc częściowo za tak duży spadek odpowiada brak informacji i świadomości pacjentów, że badanie jest możliwe do wykonania. Fundacja obawia się, że wzorem innych obszarów medycyny – pacjenci obawiają się korzystania z ochrony zdrowia w pandemii, nie mają wiedzy praktycznej  – czy wymagany jest test na covid-19, czy nie itd. Dodatkowo w przypadku kolonoskopii dochodzi obawa pacjenta czy badanie będzie wykonane w znieczuleniu, czy nie –  w mniejszych ośrodkach ambulatoryjnych, wykonuje się zwykle kolonoskopie bez znieczulenia.

Nie działa sprawnie system informacji o kolejce, podawane są nieaktualne dane. Fundacja wystąpiła w połowie listopada do NFZ, zwracając uwagę, na podstawie otrzymanych danych oraz własnych obserwacji, na potrzebę działań informacyjnych oraz koordynacyjnych – tak, by zwiększyć ilość wykonywanych badań. W odpowiedzi otrzymanej w dniu 25.01.2021 NFZ odpowiedział Fundacji że „wszystkie propozycje działań zmierzających do zwiększenia wolumenu wykonywanych badań muszą być wyważone, tak, aby nie powodowały nadmiernego diagnozowania pacjentów”. W 2020 roku umarło najwięcej Polaków od czasów II Wojny Światowej, wszelkie działania Fundacji nie mają na celu generowania nadmiarowych badań tylko umożliwienie pacjentom diagnostyki i leczenia chorób innych niż covid-19.           

Aktualnie najczęściej powtarzającymi się problemami  w tym obszarze medycyny są:

• ograniczony dostęp do diagnostyki,
• zawieszenie wykonywania części zabiegów i świadczeń,
• wydłużenie czasu oczekiwania na świadczenia,
• odwoływanie zabiegów lub świadczeń z obawy przed zakażaniem COVID-19,
• strach pacjentów przed bolesnym badaniem,
• niespójne komunikaty dotyczące rzeczywistej sytuacji w systemie ochrony zdrowia,
• wyłączenie wielu ośrodków/ oddziałów, które stały się albo szpitalami jednoimiennym albo występują w nich zakażenia/kwarantanny.

APEL do PACJENTÓW

Pacjencie:

• jeśli masz 50 lat lub więcej, powinieneś, profilaktycznie, wykonać kolonoskopię.
• jeśli masz niepokojące objawy, takie jak: krew w stolcu, przewlekła biegunka, nieuzasadnione chudnięcie, utrzymujące się bóle brzucha – OBOWIĄZKOWO WYKONAJ KOLONOSKOPIĘ.
• jeśli boisz się badania, jakim jest kolonoskopia, pamiętaj, że można je wykonać w znieczuleniu.

Jeśli jesteś w trakcie leczenia, czy diagnostyki choroby przewlekłej – nie przerywaj ich. Nie bagatelizuj objawów . Nie odkładaj leczenia na później. Jeśli czujesz się źle:

• skontaktuj się ze swoją przychodnią, poradnią, lekarzem rodzinnym lub innym specjalistą
• jeśli nie możesz dodzwonić się do swojej przychodni, sprawdź możliwość kontaktu przez e-mail – jeśli to będzie nieskuteczne, Rzecznik Praw Pacjenta rekomenduje zgłoszenie problemu na infolinię NFZ
• jeśli telewizyta nie wystarczy, masz prawo skorzystać z wizyty bezpośredniej
• jeśli nie wiesz, jak działa e-recepta i e-skierowanie, koniecznie zapytaj personel Twojej przychodni lub zadzwoń na infolinię NFZ
• zawsze bezwzględnie przestrzegaj zasad bezpieczeństwa epidemicznego
• aktywuj Internetowe Konto Pacjenta – znajdziesz tam wiele ważnych informacji dotyczących Twojego zdrowia. Możesz tu także udzielić zgody lekarzowi specjaliście na wystawienie Ci recepty na bezpłatne leki z listy 75+.

INFORMACJA PRASOWA KOLONOSKOPIA dane NFZ z komentarzem Fundacji 04022021